Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Sertifikası, kısaca YYS olarak adlandırılmaktadır. Bu sertifika Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği kapsamında belirlenen ve uluslararası ticaret ve taşıma hizmet veren firmalara birçok kolaylık tanımaktadır. Uluslararası geçerliliğe sahip olan bu belge, süresiz olarak geçerlidir. Bununla birlikte ilgili yönetmenlikte belgenin askıya alınması ve iptaline neden olabilecek durumlar açıkça belirtilmiştir.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsüne (YYS) sahip olmak isteyenlerin belirli şartları karşılaması gerekir. Bu şartları karşılayan kişiler gümrük idaresine başvurmaları halinde YYS sertifikası alabilir. Gümrük idaresinde yapılan ön incelemenin ve ardından yerinde incelemenin sonunda uygun bulunması halinde bu sertifikaya sahip olabilirsiniz.
Bu sertifikaya sahip olmak için ise şu şartları karşılamanız gerekir;
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Sertifikası; dış ticaret yapan ve uluslararası taşıma hizmeti veren firmalara bazı avantajlar sağlamaktır. Bu avantajların başında ise sınır kapılarından öncelikli geçiş hakkı gelmektedir. Söz konusu sertifika yeşil hat uygulaması ve öncelikli kontrol, muayene imkânı sağlar. Bu imkân kontrol ve muayenenin zorunlu olduğu hallerde kullanılmaktadır. Aynı zamanda azaltılmış zorunlu bilgili özet beyan verme hakkı da sağlar. Sertifika sayesinde daha az kontrol ve muayeneye tabi olunacaktır.
İthalat ve ihracat beyannamesine belge ekleme, eksik belgeyle beyan, ATR, fatura beyanı, Eur.Med fatura beyanı ve düzenlenmesi, götürü teminatı ve taşıt üstü işlem olanağı sağlayan YYS sertifikası, bunların yanı sıra ihracatta yeniden gümrükleme, ithalatta ise yerinde yükleme ve izinli alıcı yetkilerinin alınabilmesini mümkün kılar.
Görüldüğü gibi bu sertifika, firmalara birçok avantaj sunmaktadır. Uluslararası ticaret ve taşımacılık yapan firmaların bu sertifikayı edinmesi, işlemlerin önemli oranda hızlanmasını sağlar.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Sertifikasına başvuru sırasında şu belgeleri ibraz etmeniz gerekir;
Eğer ilave hak ve yetkiler talep edecekseniz ayrıca belgeler ibraz edilecektir.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Sertifikası sahibi olan firmalar, talep etmeleri ve yönetmelikte yer alan koşulları yerine getirmeleri halinde; ihracatta ve ithalatta yerinde gümrükleme ve izinli alıcı yetkilerini alabilirler.
Yerinde gümrükleme yetkileri; uluslararası ticaret yapan firmalar tarafından alınır. İzinli alıcı yetkisi ise uluslararası taşıma hizmeti veren, lojistik firmalarınca alınabilmektedir. Bahse konu yetkilerin alınabilmesi için hem prosedür ve benzeri dokümanlar yazılarak hem de fiziki yeterlilik sağlanarak başvuru yapılır. Başvurunun ardından ilgili bakanlık tarafından görevlendirilen personeller, denetim yapar.
Denetim personellerinin onay vermesi halinde, firmanın başvuru yaptığı yetkiler sertifikaya ilave edilir. Bununla birlikte daha önce Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği kapsamındaki, lojistik firmalarca alınabilen izinli gönderici yetkisi, yönetmelik kapsamından çıkarılmıştır.
İhracat yapan üretici firmalara daha fazla kolaylık sağlaması amacıyla farklı statüler tanınabilmektedir. Bu statülerle, imalatçı ihracat yapan firmalar, diğer firmalara göre daha az muayene ve belge kontrolüne tabi tutulur. Bunun yanı sıra üretime katkı sağlayacak olan girdilerin gümrük işleri, firma tesislerinde daha kolay şekilde gerçekleştirilebilir. Bu amaçlarla ortaya çıkan YYS-I ve YYS-II statüsü, ihracat rakamlarının artmasını hedefler.
Bu statülerin sağlanabilmesi için belirli şartlar gerekmektedir. Bu şartlar ise şu şekildedir;
YYS-I statüsü alabilmek için; imalatçı olmak ve 5 milyon Amerikan Doları ihracat gerçekleştirmek, bunun yanı sıra ise en az 50 işçi istihdam etmek ya da 10 milyon Amerikan Doları değerinde ihracat yapmak gerekir.
YYS-II statüsü alabilmek için ise; imalatçı olmak ve buna ek olarak 1 milyon Amerikan Doları ihracat geliştirmek ayrıca en az 30 işçi istihdam etmek ya da 5 milyon Amerikan Doları ihracat yapmış olmak gerekmektedir.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Sertifikasına 31.12.2024 tarihine kadar sahip olabilecek firmalar için geçici bazı sınırlamalar mevcuttur. Bu tarihe kadar firmanızın aşağıdaki koşullardan en az birine sahip olması gerekir;
1. Önceki takvim yılı ya da başvuru tarifindeki ayın ilk gününden, geri dönük olarak bir yıl içerisinde; asgari yirmi milyon ABD doları tutarında ihracat ve ithalat yapmış olmalısınız. Bu şartı sağlayamıyorsanız; asgari beş milyon FOB/ABD doları tutarında ihracat yapmanız ya da asgari yirmi milyon ABD doları tutarında ithalat yapmanız gerekir.
2. Sanayi sicil belgesine ya da onaylı kapasite raporuna sahip olmanız gerekir.
3. Grup ithalatçıları için; gerçekleştirilen ithalat oranının en az yüzde altmışı grup imalatçılarının üretiminde kullanılan eşyanın ithalatı olduğunu göstermelidir. Bu raporun gösterilmesi için mali müşavirce hazırlanan rapora ihtiyaç vardır.
4. Makinelerin toplam gücünün yani BG’nin işçi sayısı ve üretim miktarı bilgilerini içeren ekspertiz raporuna sahip olmak.
5. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca verilen AR-GE merkezi belgesine sahip olmak.
6. Sivil havacılık mevzuatı gereğince; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından bilinen gönderici olarak belirlenmiş olmak.
7. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan alınmış olan uluslararası taşımacı yetki belgesine sahip olmak.
8. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından verilen bakım, onarım, tamir faaliyetlerine ilişkin belgeye sahip olmak.